De aloude geneeskracht van Guldenroede
Wie Guldenroede zegt, denkt meteen aan de Echte Guldenroede of Solidago virgaurea. De geneeskracht van Echte Guldenroede is befaamd, maar… in België en Nederland staat deze plant inmiddels op de Rode Lijst. Je mag ‘m niet zomaar wildplukken.
Geen enkel probleem! Je kan ook prima aan de slag met de Canadese Guldenroede, een exoot en alomtegenwoordig. Een tikkeltje minder geneeskrachtig, maar dus wél verantwoord.
In dit artikel lees je alles over de werking, het gebruik en de bereiding van deze heilzame plantensoort.
Canadese Guldenroede
Botanische naam: Solidago canadensis
Volksnamen: niet bekend
De Canadese Guldenroede is een tuinplant, maar durft al eens te ontsnappen naar het wild. Hij verspreidt zich graag op braakliggend terrein via lange uitlopers en vormt wapperende tapijten.
De goudgele bloempluimen zijn rijk aan nectar en stuifmeel, wat het ook een interessante bijenplant maakt. Zeker omdat hij pas laat bloeit, van eind augustus tot eind september.
Soortgenoot van Echte Guldenroede en Late Guldenroede of Solidago gigantea. Die laatste wordt ‘gigantisch’, tot wel 2 meter hoog. Kom je iets minder vaak tegen, maar qua inhoudsstoffen gelijk aan de Canadese Guldenroede.
Echte Guldenroede is kleiner en heeft geen bloempluimen, zoals de Canadese en de Late Guldenroede.
Guldenroede en zijn geneeskracht
De Latijnse benaming Solidago is afgeleid van solidare, wat ‘helen’ of ‘versterken’ betekent. Jawel, de geneeskracht van deze planten zit letterlijk in hun naam verankerd.
Elke Solidago heeft een vochtafdrijvend effect en daarnaast een hoge concentratie flavonoïden. In mensentaal: dat zijn de kleurstoffen (flavus = geel) van de plant en op de koop toe krachtige antioxidanten voor ons lichaam.
Elke Solidago bezit die geneeskracht, maar Echte Guldenroede heeft nog een extra portie werkende stoffen. Naast vochtafdrijvend is hij ook ontstekingsremmend en pijnstillend. Maar die magie ligt niet zomaar voor ’t plukken…
🌱 Gulden tip!
Echte Guldenroede kan of mag je niet meer plukken in het wild, maar je kan natuurlijk wel zaden of planten kopen voor in je eigen tuin. Guldenroede staat trouwens het liefst in de volle zon. Zelf heb ik de Canadese variant in de tuin, waar de bijtjes in m’n buurt superblij mee zijn. 🐝
Gebruik Canadese Guldenroede bij…
Aangezien ik het liefst van al werk met wilde planten, zoom ik nu verder in op de Canadese Guldenroede die je overal duurzaam kan plukken en gebruiken bij:
Blaasontsteking
Bij een blaasontsteking is het belangrijk je blaas goed te spoelen. Guldenroede thee (infuus) zorgt voor extra vochtafdrijving en spoelt de bacteriën sneller weg. Zo’n kuur helpt ook preventief, want bacteriën krijgen dan geen kans om te woekeren.
Detoxen
Ook als je volledig wil ontgiften, is Guldenroede ideaal om afvalstoffen te verwijderen via je nieren en je blaas. Het rechtstreekse gevolg hiervan is dat je over je hele lichaam minder ontstekingen krijgt.
Huidproblemen
Guldenroede heeft een astringerend of samentrekkend effect op de huid. Dus wondjes laat je sneller helen met Guldenroede zalf voor uitwendig gebruik.
Last van acné? Smeer er dan geen solidagozalf of olie op, dit is veel te vettig. Veel beter is je huid te zuiveren door inwendig gebruik, net zoals bij een detoxkuur.
Ook voor droge huid is Guldenroede een ware zegen. Maak er een voedende massageolie mee, vol verkwikkende antioxidanten.
🌱 Gulden tip!
Ondervind je te weinig effect van Canadese Guldenroede? Dan kan je Echte Guldenroede proberen. Koop die niet bij de eerste de beste webshop, maar ga langs bij lokale kruidenkwekers. Daar is de kwaliteit veel beter. En de persoonlijke service krijg je er overal gratis bij! 😉
Medicinale bereidingen met Guldenroede
Als de lange bloempluimen van de Canadese Guldenroede rijkelijk in bloei staan, is het tijd om te oogsten. Dan snijd ik de bovenste 20 cm eraf, bloemen én blaadjes, om de plant verder te bereiden:
Tinctuur
Een tinctuur is een alcoholisch extract dat je inneemt. Het voordeel is dat je dit mengsel onbeperkt kan bewaren en je hebt het snel ter hand. Het nadeel is dat je niet aan iedereen alcohol kan of mag geven, natuurlijk.
Aangewezen dosis: 3x per dag, 20 tot 30 druppels per keer innemen met een bodempje water. Cruciaal: zorg dat je tussendoor voldoende extra water drinkt, zeker als je Echte Guldenroede gebruikt!
Hoe je een tinctuur maakt, leer ik je graag tijdens m’n jaaropleiding wildplukken.
Infuus (thee)
Je leest en hoort vaak over Guldenroede thee, maar eigenlijk gaat dit om een infuus. Heel lekker en makkelijk zelf te maken:
Doe 1 opgehoopte theelepel gedroogde Guldenroede (blad + bloem) in een kop.
Overgiet het geheel met heet water.
Laat afgedekt 10 minuten trekken en klaar! 🍵
Aangewezen dosis: max. 3 koppen per dag. Aangezien je hier al extra water bij inneemt, ben ik meer fan van het Guldenroede infuus dan van de tinctuur.
Koken
Je mag Canadese Guldenroede ook gewoon eten, maar dan best gekookt (rauw is hij niet zo lekker). Verwerk de plant in jong stadium in de lente – nog lang voor hij in bloei staat - in je soep of bak in de pan en eet naar believen.
De geneeskrachtige werking vervaagt wel door het koken, maar de plant is nog altijd supergezond door de vele antioxidanten.
Waarom zou je dit eten, vraag je je af? Wel, omdat Guldenroede heel snel je tuin inpalmt als je niet tijdig ingrijpt. In maart-april komen de verse plantjes uit. Pluk en eet snel op voor ze zich verder verspreiden. De bloemen kan je afritsen en gebruiken als eetbare bloem.
Massageolie
Voor Guldenroede massageolie heb je enkel de gele bloemetjes nodig:
Zet de bloemen op neutrale olie. Ik gebruik altijd sesamolie.
Laat 4 tot 6 weken trekken en zeef daarna.
Resultaat: een prachtige goudgele olie die zijdezacht en licht aanvoelt.
Doe er een paar druppels etherische olie bij, bijv. lavendel.
En klaar! Geniet van je heerlijk duurzame massageolie.
Weetje: deze olie vormt de basis van de geneeskrachtige zalf die mensen eeuwenlang hebben gesmeerd om wondjes sneller te helen.
✨ Laat niks verloren gaan!
Zin in een korte anekdote? Een Amerikaanse collega vertelde ooit dat 1 van haar studenten de Guldenroede massageolie thuis had gemaakt. Maar bij het zeven ging de hele pot tegen de grond. De student vond dat zo’n zonde dat ze haar kleren uitdeed en zich begon te rollen in de olie. Om toch maar niks van dat goud te laten verloren gaan.
Heeft Guldenroede nare bijwerkingen?
Voor zover ik weet veroorzaakt geen enkele soort Guldenroede bijwerkingen. Het is een veilige plant om te gebruiken, zowel inwendig als uitwendig.
Uiteraard dien je wel rekening te houden met de vochtafdrijvende werking. Drink dus altijd voldoende water tijdens een kuur en gebruik nooit langer dan 7 dagen aansluitend.
Neem je (zware) medicatie of heb je chronische nierproblemen? Dan raad ik aan eerst te overleggen met je arts. Want geneeskrachtige kruiden en planten kunnen wel degelijk de werking van medicijnen verstoren of een aandoening verergeren.
Allergische reacties zijn altijd mogelijk.
Nu we toch bezig zijn …
Ken je de meidoorn? Die bevat ook krachtige bestanddelen waar je tincturen en medicinale thee van kan maken. Je leest er alles over in deze blog: De ‘hartelijke’ geneeskracht van meidoorn.
Weegbree is misschien wel het meest onderschatte kruid ter wereld. Terwijl het zo geneeskrachtig is, zowel bij inwendig als uitwendig gebruik. Leer hoe je zelf weegbree zalf maakt in deze blog: De geneeskracht van de weegbree familie.
Wel nog terugkomen daarna, hé. 😉
Welke planten mag je wel of niet plukken?
Vraag je je zo stilaan af welke planten je wel of niet mag plukken in het wild? Er bestaan inderdaad strikte wildplukregels.
Zo is wildplukken in bossen, natuurreservaten en op andermans privédomein (tenzij je uitdrukkelijke toestemming hebt van de eigenaar) verboden in België. In Nederland mag je van staatsbosbeheer een champignonbakje vol oogsten voor eigen gebruik.
Hieronder geef ik je de lijsten mee voor België en Nederland.
Wettelijk beschermde planten, verboden te plukken over het hele land:
De rode lijsten met regionaal beschermde planten:
Bijvoorbeeld: een plant komt algemeen voor in Limburg, maar is zeldzaam aan de kust.
Zelf leren wildplukken?
Naast Guldenroede zijn er nog zoveel andere krachtige wilde planten om te ontdekken. Het is mijn droom om samen met jou onze collectieve plantenblindheid om te zetten naar gezamenlijke plantenwijsheid.
Wil je graag leren wildplukken op een veilige en duurzame manier? Dan heb ik iets voor jou: een gratis driedaags kickstartpakket.
Stiekem hoop ik dat je daarna de wildplukkriebels te pakken hebt, natuurlijk… Wat denk je?
Geraadpleegde bron: Groot handboek geneeskrachtige planten, Dr. Geert Verhelst, 9de druk
Lieve Galle, wilde plantenfluisteraar sinds 2002
Volg Lieve ook hier: Facebook - Instagram
Als herboriste en wildplukexperte is Lieve Galle gek op wilde planten. En op mensen. Maar ze merkte al gauw dat de connectie tussen die twee ontbrak.
Daarom richtte ze als wildplukpionier Wild Plant Forager op en organiseert ze nu al jarenlang lezingen, geleide wandelingen, kruidenworkshops en jaaropleidingen wildplukken.
Het is haar missie en passie om de kracht van planten bekender te maken bij het grote publiek. En dit op een veilige en duurzame manier.
🪴 Psst… heb je Lieves wildplukboek al in huis? Winnaar van de Lekker Vega Kookboekenwedstrijd!
Disclaimer:
De info op deze pagina kan in geen enkel geval medisch advies vervangen. Indien je kruiden gebruikt, zijn interacties met medicatie, nevenwerkingen en allergische reacties mogelijk. Als je al medicatie neemt, overleg dan altijd met je arts. Gebruik altijd je gezond verstand.
Niet alle kruiden zijn veilig tijdens de zwangerschap of borstvoedingsperiode. Overleg in dat geval met je vroedvrouw of lactatiekundige (of La Leche League). Ook voor jonge kinderen gebruik je sommige kruiden niet of wordt de dosering aangepast.
Wild Plant Forager kan niet aansprakelijk worden gesteld voor welke schade dan ook die voorkomt uit het toepassen van de kennis uit onze opleidingen, podcasts, boeken of blogs.